Nedir Bu SPSS Analizi?

spss analizi

 

SPSS Analizi ve Google Arama Sonuçları

SPSS günümüz araştırmacıları tarafından çok yaygın olarak kullanılan bir istatistiksel analiz programı ve istatistik analizleri ile yolu kesişen herkes bu yazılımının ismini duymuştur. Yaygın olduğu için de bir şekilde SPSS programı hakkında bilgi almak için tüm araştırmacılar Googledan SPSS ile ilgili aramalar gerçekleştiriyor.

SPSS programı ve istatistik analizi uygulamaları hakkında bilgi edinmek için yapılan aramaların başında “SPSS analizi” kelime grubu geliyor.

Bu arama sayesinde hem istatistik analizi hem de SPSS üzerinden nasıl uygulanacağını öğrenmek isteyen çok sayıda araştırmacı var. Hedef bir taşla iki kuş vurmak!

Ancak bu arama sonucunda dilimiz açısından ortaya çıkan büyük bir problem var.

Bir de gerçekten SPSS analizi isminde bir istatistiksel veri analizi tekniği varmış algısının yerleşmesi de bilimsel açıdan bir sorun yaratıyor.

Şimdi bu sorunu derinlemesine inceleyelim.

SPSS Analizi Var mı?

Bu sorunun cevabını kolaylıkla verebiliriz:

Böyle bir analiz tekniği hiç olmadı ve asla olmayacak.

İstatistik konusunda çalışan tüm araştırmacılar korelasyon analizi, faktör analizi, regresyon analizi, varyans analizi gibi çok sayıda teknik uyguluyor ve bu tekniklerin uygulanmasında da hiçbir sakınca yok.

Ancak SPSS analizi denildiğinde klasik bir hipotez testi tekniği veya modelleme yöntemi varmış gibi bir algı oluşuyor.

SPSS kendi içerisinde geniş bir yelpazeye sahip istatistiksel veri analizi uygulamalarını gerçekleştirebiliyor.

Bunun için SPSS’de menüleri etkin bir şekilde kullanmayı ve hangi durumda hangi istatistiksel analiz tekniğinin uygulanması gerektiğini bilmemiz lazım, SPSS analizini değil.

SPSS kendi başına müstakil bir veri analizi programı ve bu programın deneme sürümleri de ücretli versiyonları da (hatırı sayılır bir ücret karşılığı) indirilebiliyor.

SPSS bir analizi tekniği değil; ama programın içerisinde bilimsel araştırmalarda kullanılan temel istatistiksel analiz yöntemleri bulunuyor.

SPSS Analiz Anlamında Neleri Yapabiliyor?

SPSS’in içinde bulunan istatistik teknikleri hipotez testlerinden regresyon analizlerine; veri madenciliğinden zaman serisi analizine kadar birçok farklı konuya uzanıyor.

Örneğin; bir grup değişkenimizin (cinsiyet) ortalamalarını (WBC sayıları) karşılaştırmak isteyelim. Bu durumda SPSS analizi değil, bağımsız örneklemler t-testi ya da Mann-Whitney U testini uygularız.

Ölçek puanlarımızın arasındaki ilişkileri değerlendirmek için de yine SPSS analizi değil; SPSS programında bulunan korelasyon analizi tekniğini kullanırız.

SPSS’i Kimler Kullanıyor?

SPSS programı kendi açılımı gereği (Statistical Package for Social Sciences) sosyal bilimler için geliştirilmiş ve zaman geçtikçe fen bilimlerinde de rağbet görmüştür.

Tıp bilimlerinde ise ülkemizde araştırmacıların başvurduğu başlıca istatistik yazılımı olarak karşımıza çıkıyor. Biyoistatistikçilerin en sık kullandığı program olduğu, su götürmez bir gerçek.

Özellikle anket çalışmalarında güvenilirlik analizi, faktör analizi gibi farklı uygulamalar için başvurulan bir yazılım. Özetle, SPSS’in açılımından amacı anlaşılabilir.

Anket çalışmalarının analizleri için anket analizi gibi çeşitli kavramları zaman zaman kullanıyoruz.

SPSS programı için SPSS analizi kavramı yerleştikçe böyle bir teknik varmışçasına bir algıya kapılmak ise bilimsel kullanım açısından problemli bir durum.

Bu arama yerine tıpkı bazı araştırmacıların yaptığı gibi “SPSS programı ile istatistiksel veri analizi” gibi terimler Türkçe için daha uygun gözüküyor.

Elbette aramalarımız esnasında yine SPSS analizi kavramını hızlıca Google kaynaklarına erişmek için pragmatist şekilde kullanalım ancak SPSS analizi olarak tanımlanmış bir tekniğinin mevcut olmadığını unutmamak kaydı ile…