İSTATİSTİKSEL ANALİZ RAPORU
Bu çalışmada istatistiksel analiz tekniklerinden Kruskal-Wallis testi, varyans analizi (ANOVA) ve ki-kare bağımsızlık testleri kullanılmıştır. Ki-kare testlerinde hücrelerin beklenen değerleri göz önüne alınarak Fisher testi uygulanmıştır. OSAS grupları ile sayısal tıbbi parametreler arasındaki ortalama karşılaştırma testlerini uygulamadan önce Shapiro-Wilk normallik testi uygulanmış ve verilerin normal dağıldığı tespit edilmiştir.
Çalışmada OSAS grupları arasındaki genel yaşam memnuniyeti düzeyini belirlemek için Yaşam Memnuniyeti Ölçeği kullanılmış ve ölçek üzerinden skor puanları alınmıştır. Skor puanlarının normal dağılmadığı belirlenmiş ve OSAS grupları arasında yaşam memnuniyeti düzeyleri Kruskal-Wallis testi ile karşılaştırılmıştır. Kruskal-Wallis testine ait çoklu karşılaştırmada Dunn testi kullanılmıştır.
ANOVA testi sonrası anlamlı fark bulunan gruplarda çoklu karşılaştırmalar için Tukey testi kullanılmıştır. OSAS gruplarına yönelik ortalama karşılaştırmaları için tanımlayıcı istatistikler, çapraz tablo analizleri için de frekans ve oran değerleri verilmiştir.
Araştırmada toplam 400 hasta ile çalışılmıştır. Etik kurul raporunda sunulan güç analizine göre, 400 örneklem ile %96 güç düzeyine ulaşılmıştır. Analiz sonuçları için hata payı %5 olarak belirlenmiştir. İstatistiksel analiz bulguları R-Project yazılımı ile elde edilmiştir.
Tablo 1: OSAS grupları bazında ANOVA sonuçları
Tablo 1’de OSAS grupları Hematokrit, OTH, EDG, N/L oranı ve HbA1c ölçümlerine ait ortalama ANOVA testi sonuçları gösterilmektedir. Test sonuçlarına göre OSAS grupları arasında Hematokrit, N/L oranı, EDG ve HbA1c ortalamalarına göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık vardır (p<0.05).
Tukey çoklu karşılaştırma testleri sonucunda, şiddetli OSAS grubundaki hastaların orta ve hafif OSAS grubuna göre hematokrit, N/L oranı ve HbA1c ortalamaları anlamlı ölçüde yüksek, EDG ortalaması da anlamlı ölçüde düşüktür. Ayrıca orta düzey OSAS grubundaki hastaların hafif OSAS grubuna göre N/L oranı ve HbA1c ortalamaları anlamlı ölçüde yüksek, EDG ortalaması da anlamlı ölçüde düşüktür.
Tablo 2: OSAS grupları bazında ki-kare testi sonuçları
Tablo 2’de OSAS grupları ile demografik bulgular arasındaki ki-kare ilişki testi sonuçları gösterilmektedir. Test sonuçlarına göre, cinsiyet, obezite, diyabet ve astım hastalığı grupları ile hiçbir OSAS grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki vardır (p<0.05).
Çapraz tablolara ilişkin istatistiksel analiz bulguları değerlendirildiğinde; cinsiyeti erkek, obezite problemi yaşayan, astım ve diyabet problemi olan hastaların ağır OSAS grubunda olma düzeyleri anlamlı ölçüde olarak daha fazladır. Benzer şekilde kadın, obezite olmayan, astım ve diyabet problemi bulunmayan hastaların hafif OSAS grubunda olma düzeyleri anlamlı ölçüde daha fazladır.
Şekil 1: OSAS gruplarına göre genel yaşam memnuniyet puanlarının karşılaştırılması
Şekil 1’de OSAS gruplarına göre yaşam memnuniyeti puanları ve Kruskal-Wallis testi sonuçları veri görselleştirme tekniklerinden yararlanılarak gösterilmektedir. Veri görselleştirme ve Kruskal-Wallis testi bulgularına göre, OSAS grupları arasında yaşam memnuniyeti düzeyleri istatistiksel olarak anlamlı ölçüde farklılaşmaktadır (p<0.05).
Çoklu karşılaştırmalara ve veri görselleştirme sonuçlarına göre, ağır OSAS grubundaki hastaların yaşam memnuniyeti hafif ve orta düzey OSAS grubundaki hasta grubuna göre anlamlı ölçüde daha düşüktür. Ayrıca hafif OSAS grubundaki hastaların orta düzey OSAS grubundaki hastalara göre yaşam memnuniyeti de anlamlı ölçüde daha yüksektir. Sonuç olarak; istatistiksel analiz bulgularına göre OSAS gruplarındaki hastalık şiddeti azaldıkça yaşam memnuniyeti düzeyi de artmaktadır.