Araştırmalarda uyguladığımız bir işlemin etkisini değerlendirmek için deney ve kontrol grupları arasındaki ön test son test sonuçlarını, istatistiksel analiz teknikleri ile karşılaştırabiliyoruz. Ön test son test karşılaştırmaları SPSS programı ile hipotez testlerinin uygulanması sonucu yapılabilmektedir.
Bu yazımızda ön test son test SPSS uygulamaları üzerinde duracağız.
Ön test son test SPSS verileri nasıl tanımlanmalıdır?
Öncelikle şu noktada netleşelim:
Ön test son SPSS uygulamalarında, iki değişkene ihtiyacımız var:
- Uyguladığımız işleme dahil olan deney grubu ve dahil olmayan kontrol grubunu temsilen bir grup değişkeni
- İşlem öncesi ve sonrasını temsil eden (en az) iki farklı zaman değişkeni.
Toplamda SPSS programında en az üç değişkenin tanımlı olması gerekiyor.
Aşağıda sizin için SPSS verilerine dair örnek bir gösterim paylaşıyoruz.
Ön test son test SPSS uygulamaları için hangi analiz tekniklerini kullanabiliriz?
İstatistiksel karşılaştırmalar için ön test son test SPSS uygulamaları dahilinde iki yaklaşım kullanılabilir:
- Deney ve kontrol grupları arasındaki ön test ve son test sonuçlarının ayrı ayrı karşılaştırılması
- Ön test ve son test grupları arasındaki deney ve kontrol sonuçlarının ayrı ayrı karşılaştırılması
Bahsettiğimiz bu iki yaklaşım da birbirini tamamlayıcı iki bölümden oluşuyor. Birisi olmadan diğerinin olması, istatistiksel anlamda eksikliğe yol açar ve çalışmamızın bilimselliğine gölge düşürür.
SPSS ile deney ve kontrol grupları arasındaki istatistiksel karşılaştırmalar
Deney ve kontrol grupları arasındaki puan farklarını karşılaştırırken bağımsız iki grup ortalama karşılaştırma testlerini kullanıyoruz.
Bu noktada normallik sonuçlarına göre bağımsız örneklemler t-testi ya da Mann-Whitney U testini uygulayabiliriz.
Bağımsız örneklemler t-testini SPSS ile uygulamamız için kullanacağımız menüyü aşağıda gösteriyoruz.
Mann-Whitney U testi için de SPSS’te aşağıda gösterilen adımları takip edebiliriz.
SPSS ile ön test son test grupları arasındaki istatistiksel karşılaştırmalar
Deney ve kontrol grupları arasındaki puan farklarını karşılaştırırken, bu sefer bağımlı iki grup ortalama karşılaştırma testlerini kullanıyoruz.
Yine normallik testi sonuçlarınna bakarak, eşleştirilmiş örneklemler t-testi ya da Wilcoxon eşleştirilmiş işaretli sıra testini uygulayabiliriz.
SPSS ile eşleştirişmiş örneklemler t-testini aşağıdaki yolu izleyerek uygulayabiliriz.
Wilcoxon eşleştirilmiş işaretli sıra testini uygulamak için SPSS ile aşağıda verdiğimiz adımları takip edebilirsiniz.
Son söz
Bu yazımızda, sizler için ön test son test SPSS uygulamaları için hangi teknikleri kullanabileceğinizi gösterdik.
Elbette, ikiden fazla zaman dilimi için kullanılabilecek teknikler de farklılaşacaktır. Sadece ön test ve son test gibi iki zaman dilimi için karşılaştırma tekniklerini sizlerle paylaştık.
Gelecek yazılarımızda ön test son test karşılaştırmalarını derinleştirmeye devam edeceğiz.